
नवी दिल्ली: दिल्ली विद्यापीठाच्या शैक्षणिक परिषदेने शुक्रवारी पाकिस्तानचे राष्ट्रीय कवी मुहम्मद इक्बाल, ज्यांना अल्लामा इक्बाल म्हणून ओळखले जाते, यांच्यावरील एक अध्याय राज्यशास्त्राच्या अभ्यासक्रमातून काढून टाकण्याचा प्रस्ताव मंजूर केला, अशी पुष्टी वैधानिक मंडळाच्या सदस्यांनी केली.
अविभाजित भारतातील सियालकोट येथे १८७७ मध्ये जन्मलेल्या इक्बाल यांनी ‘सारे जहाँ से अच्छा’ हे प्रसिद्ध गाणे लिहिले. ते ‘पाकिस्तानच्या कल्पनेला’ जन्म देणारे म्हणूनही ओळखले जातात.
‘मॉडर्न इंडियन पॉलिटिकल थॉट’ शीर्षकाचा अध्याय हा बीएच्या सहाव्या सेमिस्टरच्या पेपरचा एक भाग आहे, अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, आता हे प्रकरण विद्यापीठाच्या कार्यकारी परिषदेसमोर मांडले जाईल जे अंतिम निर्णय घेईल.
दरम्यान, राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाशी संलग्न असलेल्या अखिल भारतीय विद्यार्थी परिषदेने (एबीव्हीपी) या विकासाचे स्वागत केले.
“राज्यशास्त्राच्या अभ्यासक्रमात बदल करण्याबाबत एक प्रस्ताव आणण्यात आला होता. या प्रस्तावानुसार, इक्बालवर एक अध्याय होता जो अभ्यासक्रमातून काढून टाकण्यात आला आहे,” असे शैक्षणिक परिषदेच्या सदस्याने सांगितले.
वृत्तसंस्था पीटीआयने अभ्यासक्रमाचा भाग असलेल्या ‘इकबाल: कम्युनिटी’ नावाच्या इक्बालवरील युनिटचे पुनरावलोकन केले.
वैयक्तिक विचारवंतांद्वारे महत्त्वाच्या विषयांचा अभ्यास करण्याच्या उद्देशाने अभ्यासक्रमाचा भाग म्हणून 11 युनिट्स आहेत.
या अभ्यासक्रमाचा भाग असलेल्या इतर विचारवंतांमध्ये राममोहन रॉय, पंडिता रमाबाई, स्वामी विवेकानंद, महात्मा गांधी आणि भीमराव आंबेडकर यांचा समावेश होतो.
“विद्यार्थ्यांना भारतीय राजकीय विचारांमधील समृद्धता आणि विविधतेची झलक देण्यासाठी हा अभ्यासक्रम तयार करण्यात आला आहे,” असे अभ्यासक्रमात नमूद केले आहे.
या अभ्यासक्रमाचा उद्देश विद्यार्थ्यांना आधुनिक भारतीय विचारांची गंभीर समज देऊन सुसज्ज करणे आहे, असे त्यात नमूद करण्यात आले आहे.
“विचारांचे थीमॅटिक एक्सप्लोरेशन हे ऐतिहासिक मार्गावरील महत्त्वाच्या विषयांवरील विषयावरील वादविवाद शोधणे आणि संबंधित विचारवंतांच्या लेखनात प्रदर्शित केलेल्या विविध शक्यतांवर प्रतिबिंबित करणे होय,” असे पुढे म्हटले आहे.
दरम्यान, ABVP ने या निर्णयाचे स्वागत केले आणि म्हटले की “धर्मांध धर्मशास्त्रीय अभ्यासक” इक्बाल भारताच्या फाळणीसाठी जबाबदार आहे.
“दिल्ली विद्यापीठाच्या शैक्षणिक परिषदेने धर्मांध धर्मशास्त्रीय अभ्यासक मोहम्मद इक्बाल यांना डीयूच्या राज्यशास्त्राच्या अभ्यासक्रमातून काढून टाकण्याचा निर्णय घेतला. पूर्वी बीएच्या सहाव्या सेमिस्टरच्या ‘आधुनिक भारतीय राजकीय विचार’ शीर्षकाच्या पेपरमध्ये त्याचा समावेश करण्यात आला होता,” असे एबीव्हीपीने एका निवेदनात म्हटले आहे.
“मोहम्मद इक्बाल यांना ‘पाकिस्तानचे तत्वज्ञानी जनक’ म्हटले जाते. मुस्लिम लीगमध्ये जिना यांना नेता म्हणून स्थापित करण्यात ते प्रमुख खेळाडू होते. मोहम्मद इक्बाल हे मोहम्मद अली जिना यांच्याप्रमाणेच भारताच्या फाळणीसाठी जबाबदार आहेत,” असेही त्यात म्हटले आहे.